Proces zorgboerderij Wedde gaat van start: 'Ze mogen hier niet mee wegkomen' (2024)

Waarom heeft het zo gigantisch uit de hand kunnen lopen? Die vraag staat centraal bij de tweedaagse rechtszaak tegen de hoofdverdachten van het drama bij zorgboerderij Aurora Borealis in Wedde. Maandag gaat het proces van start.

Het antwoord moet komen van de twee eigenaren van de veelbesproken zorgboerderij. Het gaat om Paul W. (63) en zijn schoonzoon Michel K. (37). Het Openbaar Ministerie (OM) verdenkt ze ervan de bewoners met ernstige meervoudige beperkingen stelselmatig mishandeld en vernederd te hebben.

De vraag is nog wel of ze beiden aanwezig zijn om verantwoording af te leggen voor de rechter. Advocaat Iris Djordjevic van Paul W. laat weten voor de zitting geen vragen te beantwoorden en wil dus ook niet zeggen of haar cliënt op de zitting verschijnt.

Bij een eerdere inleidende zitting begin april zei ze al wel dat W. in haar ogen door de media al bij voorbaat is veroordeeld. 'Hij is neergezet als een monster en keiharde martelaar. Mijn cliënt heeft moeten onderduiken. Hier is sprake van een heksenjacht', betoogde de advocaat toen.

Het drama op de zorgboerderij is aan het licht gebracht door Alberto Stegeman van het tv-programma Undercover in Nederland. Na een tip van een van de personeelsleden loopt een medewerker van het programma vijf dagen als zogenaamde verzorgende op de zorgboerderij rond. Ze maakt geheime opnames. Dat levert schokkende beelden op, die bij veel mensen nog op het netvlies staan.

Stegeman stapt naar de politie, waarna ruim anderhalf jaar geleden een inval wordt gedaan. De zorgboerderij wordt direct gesloten en de bewoners in veiligheid gebracht. Een paar maanden later komt de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd ook nog eens met een vernietigend rapport over de dagelijkse gang van zaken op de zorgboerderij. 'Mishandeling was aan de orde van de dag', zo wordt geconcludeerd.

Lees verder onder de foto

Alberto Stegeman is de komende dagen bij het proces, waarvan hij en zijn redactie aan de basis stonden. We blikken met hem vooruit.

Wat zijn je verwachtingen van deze rechtszaak?
'Ik ben vooral benieuwd naar het volledige onderzoek van de politie. Dus of er nieuwe feiten naar boven komen. Bijvoorbeeld over mishandelingen die wij niet hebben gefilmd, maar die wel zijn gebeurd in die periode. Dus daar ben ik heel benieuwd naar. En ook naar het verweer van die twee mannen.'

Jullie hebben toch al een heel compleet beeld?
'Ik denk ook wel dat we een goed en duidelijk beeld hebben. We hebben daar natuurlijk vijf dagen undercover gefilmd. We hebben ook de dagverslagen ingezien en die bij de politie neergelegd. Ik kan me voorstellen dat de politie op basis van eigen onderzoek nog wel nieuwe feiten heeft. Ze hebben natuurlijk die hele periode onderzocht, door middel van onder meer gesprekken. Ook hebben ze het een en ander in beslag genomen.'

Hoe is deze zaak voor jou persoonlijk?
'Het is het allerheftigste dat we ooit hebben gedaan. We hebben het op de redactie nog steeds over het feit dat mensen die zichzelf niet kunnen verdedigen zijn mishandeld. En dat ook nog eens door mensen die voor ze moesten zorgen. Dat is gewoon nog steeds iets waar volgens mij helemaal niemand zich iets bij kan voorstellen. Het is wel gebeurd en dat maakt je verdrietig, boos. Ik ben heel blij dat die strafzaak nu eindelijk gaat beginnen. Ik vind dat deze twee mannen een hele hoop hebben uit te leggen.'

Toen jullie de tanden erin hebben gezet, hadden jullie toen verwacht dat het zo erg zou zijn?
'Nee, absoluut niet. Dat wat er is vastgelegd, bedenk je niet van tevoren. Je hoopt niet dat zoiets überhaupt in Nederland kan bestaan. We kunnen er nog steeds eigenlijk niet over uit, zoals de kijkers dat ook niet kunnen. Het wordt echt zaak dat dit soort misstanden gewoon nooit meer kunnen plaatsvinden. Dus ik hoop ook dat het helpt om die zorg zeg maar schoner te krijgen.'

Lees verder onder de foto

Toen duidelijk werd hoe erg het was, zijn jullie naar de politie gestapt. Dat was vóór publicatie. Was dat een bewuste keuze?
'Ja, dit ging alle perken te buiten en verdiende een strafrechtelijk onderzoek. Ik wilde op geen enkele manier dat dit niet zorgvuldig zou worden gedaan. Op het moment dat wij ons bij de politie meldden, was het natuurlijk zo dat die bewoners daar nog steeds zaten. Wij wilden dat goed geregeld hebben. Het ging om het in veiligheid brengen van deze bewoners. Dat was het belangrijkste.'

En dat is gebeurd?
'Ja, gelukkig wel. Het hele strafproces tegen deze twee mannen is ongelooflijk belangrijk. Want zij mogen hier niet zomaar mee wegkomen. Dat lijkt me duidelijk. Het is ook heel belangrijk dat de zorg ervan leert dat dit soort misstanden niet meer plaatsvinden. Het in veiligheid brengen van die bewoners was het allerbelangrijkste.'

Is het veel meer dan een groot journalistiek verhaal geworden?
'Dit gaat natuurlijk over mensen die zichzelf niet kunnen verweren. Het is een heel fijn gevoel dat zij daar weg zijn en dat die zorgboerderij is gesloten. Ik hoop dat zij de straf krijgen die ze verdienen. Het is aan de rechters om te beoordelen wat dat precies is.'